ارتباط آلودگی هوا و مدل توسعه شهری؛
بلندمرتبه سازی چه نقشی در جان باختن ۵۰ هزار نفر دارد؟
به گزارش ثبت آسان، آمار قربانیان آلودگی هوا در ایران به ۵۰، ۰۰۰ نفر در سال می رسد که نشان دهنده شدت بحران آلودگی هوا در کشور است. کارشناسان اعتقاد دارند یکی از دلایل اصلی آلودگی هوا، توسعه عمودی شهرها و بلندمرتبه سازی است. بررسی ها نشان داده است توسعه افقی می تواند در کاهش آلودگی موثر باشد.
به گزارش ثبت آسان به نقل از ایسنا، آلودگی هوا در ایران به معضلی گسترده تبدیل گشته است و به قول کارشناسان محیط زیست، از دلایل مهم تشدیدکننده این مشکل، گسترش عمودی شهرهاست. پژوهشی با عنوان «ارزیابی اثر بلندمرتبه سازی بر جریان باد شهری» نشان داده است که ساختمان های بلند در منطقه ۲۲ تهران می توانند جریان طبیعی باد را مختل کرده است و آلاینده ها را به درون شهر هدایت کنند که به افزایش آلودگی منجر می شود. کارشناسان اعتقاد دارند برای حل این مشکل، باید به جای توسعه عمودی، شهرها به شکل افقی گسترش یابند.
بحران فراگیر آلودگی هوا
طبق گزارش برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، در سال ۲۰۲۱، حدود ۴.۷میلیون نفر در جهان به دلیل آلودگی هوا جان باخته اند. در ایران نیز، آمار مرگ ومیر ناشی از آلودگی هوا به ۴۹هزار نفر در سال می رسد. این آمار نشان دهنده بحران سلامتی جهانی است، چونکه آلودگی هوا پس از فشار خون بالا، دومین عامل خطر بزرگ برای مرگ زودرس در سطح جهان بحساب می آید. این خطر بخصوص برای کودکان شدیدتر است، چونکه ۲۶درصد از مرگ ومیر نوزادان به آلودگی هوا نسبت داده می شود. تماس با ذرات ریز آلودگی به بیماری های کلیدی مانند سکته مغزی، بیماری قلبی و سرطان مرتبط می باشد و تأثیرات مخربی بر سلامت جهانی دارد.
قرار گرفتن در معرض ذرات معلق در سال ۲۰۲۱ سبب کاهش میانگین امید به زندگی جهانی به میزان تقریبا یک سال و هشت ماه شد. علاوه بر ارتباط این ذرات با بیماری های خطرناکی مانند اختلالات ریوی و تنفسی، می توانند به مشکلاتی مانند اختلالات روانی و دیابت هم دامن بزنند. تأثیر این آلودگی ها بخصوص بر رشد شناختی کودکان قابل توجه است و ضرورت اقدام فوری برای کاهش آلودگی هوا را نشان داده است. بنابراین، بهبود کیفیت زندگی در سراسر دنیا، بخصوص در ایران، امری ضروریست که نیازمند تلاشهای گسترده برای کنترل آلودگی است. در نمودار زیر درصد بیماری هایی که برپایه آلودگی هوا ایجاد می شود، نشان داده شده است.
تأثیر برج سازی بر جریان هوا و آلودگی
بر مبنای یادداشت محمدصابر باغ خانی پور، کارشناس محیط زیست و مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران، یکی از علل اصلی افزایش آلودگی هوا در اثر برج سازی، اختلال در جریان طبیعی باد است. او تاکید کرد که تراکم برج ها می تواند مانع از جابه جایی مؤثر توده های سنگین هوا شده و سبب محبوس شدن آلاینده ها در فضا شود. علاوه براین، پروژه های بلندمرتبه سازی معمولا با افزایش تردد خودرو های سنگین و باری همراه هستند. این خودرو ها به علت آلایندگی بالا، نقش عمده ای در افزایش میزان آلودگی در مناطق اطراف دارند. همچنین، نخاله های ساختمانی ساخته شده در این پروژه ها، بخصوص در هنگام برداشت، حمل و دفن آنها، سهم زیادی در ایجاد گرد و غبار و افزایش آلودگی هوا دارند. تخریب فضای سبز هم در جهت توسعه برج ها بشدت بر محیط زیست تاثیر می گذارد و این مورد به یکی از مسائل چالش برانگیز میان فعالان محیط زیست و مسؤلان شهری تبدیل گشته است.
نتایج پژوهشی با عنوان «ارزیابی اثر بلندمرتبه سازی بر عملکرد جریان باد شهری» نشان داده است که در منطقه ۲۲ تهران، ساخت وسازهای بلند به اختلال در حرکت طبیعی هوا و هدایت آلاینده ها بسمت شهر منجر می شود. این پژوهش تاکید دارد که توسعه عمودی بدون توجه به شرایط اقلیمی و جریان باد می تواند آلودگی هوا را به صورت قابل ملاحظه ای افزایش دهد. این اختلال در جریان هوا، زمینه ساز تجمع آلاینده ها در فضا و تاثیر منفی بر کیفیت هوا است که می تواند مشکلات تنفسی و سلامتی را برای شهروندان به همراه داشته باشد. به همین دلیل، احتیاج به مدیریت دقیق تر پروژه های بلندمرتبه سازی در شهرها بیشتر از پیش احساس می شود.
علاوه براین، تراکم بالا و ساخت وساز عمودی و محدودیت در توسعه افقی، نه تنها سبب افزایش آلودگی هوا می شود، بلکه مصرف انرژی و سوخت را هم بشدت بالا می برد. محمد منان رئیسی، نایب رییس کمیسیون عمران مجلس، به این نکته اشاره نمود که این مدل شهرسازی به صورت مستقیم بر مصرف حامل های انرژی مانند بنزین و برق تأثیرگذار است. در نتیجه، ترافیک های سنگین در کلان شهرها و مصرف بالای سوخت، منجر به افزایش آلایندگی هوا و مشکلات زیست محیطی می شود.
اصلاح الگوی توسعه شهری، چاره کاهش آلودگی هوا
ساختمان های بلند نه تنها سبب محبوس شدن آلاینده ها در مناطق شهری می شوند بلکه با افزایش تراکم و ترافیک، مصرف بنزین و انرژی را هم بشدت می افزایند. این شرایط در کنار آلودگی های ناشی از تردد خودرو ها، به تشدید بحران آلودگی هوا کمک می نماید. محمد منان رئیسی، عضو کمیسیون عمران مجلس، دراین خصوص اظهار داشت: «مدیریت انرژی کشور باید بسمت استفاده از انرژی های پاک و پایدار برود. درست نیست با این همه نیروی خورشیدی، ناترازی برق در کشور وجود داشته باشد. برای رسیدن به این حد عالی هم باید الگوی شهرها اصلاح گردد.» اصلاح الگوی شهری به معنای توسعه افقی است. وزارت راه و شهرسازی ۱.۸میلیون هکتار زمین در اختیار دارد که درصورت استفاده از تنها ۶درصد این اراضی برای توسعه شهری، امکان گسترش شهرها به شیوه افقی فراهم می شود. این تغییر می تواند به کاهش آلودگی کمک نماید.
منبع: sabteasan.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد مطلب ثبت آسان